Wednesday, December 20, 2017

ሕግ ለአንድ ኦርቶዶክሳዊ ክርስቲያን ምንድን ነው?

በዲ/ን ሽመልስ መርጊያ
11/04/2010
ሕግ የእግዚአብሔር ባሕርይንና ፈቃድ የምንለይበት መሣሪያ ነው፡፡ ነገር ግን ሰው በእግዚአብሔር አርዓያና አምሳል የተፈጠረ ፍጥረት ስለሆነ በባሕርይው የእግዚአብሔርን ባሕርይና ፈቃድ ያውቃል፡፡ ሰው ለባሕርይው አልታዘዝ ሲል የገዛ ተፈጥሮውን ወደ ማጥፋት ይመጣል፡፡ እግዚአብሔር አምላክ ሰው በልቡናው ወይም በተፈጥሮ ውስጥ ያኖረውን ሕግ በማጥፋቱ ፈጽሞ ጠፍቶ እንዳይቀር በጽሑፍ ሕግን ሠራለት፡፡ ይህ በጽሑፍ የተዘጋጀው ሕግ የሚያስፈልገው ሕግን ላፈረሱ ኃጥአን እንጂ ለጻድቃን አልነበረም፡፡ ቅዱስ ጳውሎስ ስለዚህ ሲናገር “ሰው እንደሚገባ ቢሠራበት ሕግ መልካም  እንደሆነ እናውቃለን ይኸውም ለበደለኞች ቅድስና ለሌላቸውና ለርኩሳን ….ሁሉ እንደ ተሠራ እንጂ ለጻድቅ እንዳልተሠራ ሲያውቅ ነው ፡፡”(1ጢሞ.1፡8-11) ይላል፡፡ ስለዚህ የጽሑፉ ሕግ የተሰጠን ለእርሱም የአፈጻጸም ሥርዓታት የተሠሩት እኛ ከልቡና ሕግ በመውጣታች ነው፡፡ ጻድቃን ግን ሕግን ሳይጠብቁ ሕግን ይፈጽማሉ፡፡ ይህም እግዚአብሔርንና ባልጀሮቻቸውን ከማፍቀራቸው የተነሣ ነው፡፡ እነርሱ የሚተጉት በትሩፋት ሥራዎች ላይ ነው ፡፡ የትሩፋት ሥራዎች የሚባሉት በምጽዋት፣ ነፍስን በማዳን፣ በንጽሕና በመመላለስ፣ እና በመሳሰሉ ተግባራት ላይ ነው፡፡ ይህንን ከፍቅር ስለሆነ የሚተገብሩት ሕግን እየፈጸሙ እንደሆነ አያስተውሉትም ፡፡ ስለዚህም ጌታችን ቅዱሳንን በምጽአት ስራብ አብልታችሁኛል ስታሰር ጠይቃችሁኛል ብሎ ሲያመሰግናቸው ጌታ ሆይ መች ተርበህ አይተንህ አበላንህ  መች ተጠምተህ አይተንህ አጠጣንህይሉታል ፡፡(ማቴ.25፡35-40) ስለዚህ አንድ ኦርቶዶክሳዊ ክርስቲያን ግቡ እግዚአብሔር አምላኩን መምሰል ነው ለዚህም ይተጋል እንደ ትጥቅም የሚታጠቀው ፍቅረ እግዚአብሔርንና ፍቅረ ቢጽን ነው፡፡ ሰው ለፍቅር ሲገዛ ሕግጋትን አሟልቶ መፈጸም  ይችለዋል፡፡ ሕግ ወደ ፍቅር የሚያደርስ መሠላል እንጂ በራሱ ፍጻሜ አይደለም ፍጻሜው ክብር ይግባውና በእርሱ አማልክት መሰኘት ነው፡፡

Monday, December 18, 2017

"እንኋት ክርስትና" መጽሐፌ ለኦን ላይን ግዢ በአምዞን ላይ ቀረበች


እነሆ የማኅበረ ቅዱሳን ኤዲቶሪያል ቦርድ በመጽሐፏ ላይ የሰጠውን አስተያየት ከግምት ውስጥ ባስገባ መልኩ ታርማና ተስተካክላ የተዘጋጀች እንኋት ክርስትና መጽሐፌ በአማዞን እንዲህ ሆና ቀርባለች። በተለይ በብሎጌ ላይ ጽሑፎቼን የምትከታተሉ በአሜሪካ፥  በአውሮፓ   ፥ በመካከለኛው ምሥራቅ፥ በሩቅ ምሥራቅ ያላችሁ ወንድሞቼና እኅቶቼ ይህችን መጽሐፌን አሁን ገዝታችሁ በእጃችሁ ማስገባት እንደምትችሉ ላረጋግጥላችሁ እወዳለሁ። በዚህ ሥራ የተራዳኝን በተለይ መራዊ በጽሐን እንዲሁም የመጽሐፉን ሽፋን እንደገና አርሞ በመሥራት የረዳኝ ወንድሜ አንዷለምን በድንግል ስም ሳላመሰግን አላልፍም።

ከምዕራፍ አንድ ላይ የተቀነጨቡ

 ምሥጢረ ጥምቀትና ምሥጢረ ቁርባንን አስመልክቶ በሶርያ ቅዱሳን አባቶች በጥቂቱ


እነዚህ የሶርያ ቅዱሳን አባቶች ይህን ፅንሰ አሳብ በማዳበር ብዙ የጻፉ ሲሆኑ ባለራዕይው ዮሴፍ የተባለው ቅዱስ አንድ ክርስቲያን በውስጡ ላደረው መንፈስ ቅዱስ ፈቃድ ሲታዘዝ በሰውነቱ የሚከሰቱ ለውጦችን ደረጃ በደረጃ ጽፎልን እናገኛለን ፡፡

……..“አንድ ክርስቲያን በሰውነቱ ውስጥ ያደረው መንፈስ ቅዱስ ሥራ መጀመሩን የሚረዳው  በልቡ ውስጥ የእግዚአብሔር ፍቅር እንደ እሳት መቀጣጠል ሲጀምር ነው፡፡ ይህ ክርስቲያን እግዚአብሔር ከፍቅሩ የተነሣ ዓለማትን እንደ ፈጠረ ወደ ማስተዋል ይመጣል፡፡ ከዚህም ስለእግዚአብሔር ፍቅር ሲባል ለእግዚአብሔር መለየትና የትህርምት ሕይወትን ወደ መምረጥ ይመጣል፡፡ እነዚህ ሁለቱ የመልካም ሥነምግባራት እናቶች ናቸው፡፡ ወንድሜ ሆይ ሁለተኛው መንፈስ ቅዱስ በአንተ ውስጥ ሥራ መሥራቱን የምትገነዘበው እውነተኛ የሆነው ትሕትና በአንተ ሲወለድ ነው፡፡ እንዲህ ስልህ ለታይታይ በሥጋ የሚገለጠውን ትሕትና ማለቴ ግን አይደለም ፡፡ በእኛ ባደረው መንፈስ ቅዱስ ድንቅ የሆነ ሥራ እየተፈጸመ ነገር ግን ራሳችንን እንደትቢያና አመድ የተናቅን አድርገን የምንቆጥርና ከሰው ተርታ የማንመደብ አድርገን  የምንመለከት ከሆነ በእርግጥ እውነተኛይቱትሕትና በእኛ ውስጥ ተወልዳለች ፡፡ (መዝ.፳፩፥፮) ይህ ትሕትና ራስን በእግዚአብሔር ፊት በመመልከት የሚወለድ ትሕትና ነው፡፡

Wednesday, December 13, 2017

የትርምት ሕይወት በቅዱስ ኤፍሬም(ክፍል ዘጠኝ) ቅዱሳት መጻሕፍትን ማንበብ

በዲ/ን ሽመልስ መርጊያ
04/04/2010
ወደ ቅድስና ሕይወት የሚመሩ ቅዱሳት መጻሕፍትን አድኖ ማንበብ አንዱ በትርምት ሕይወት ውስጥ የሚኖር ክርስቲያን ጠባይ ነው፡፡ የጥንት ክርስቲያኖች ክርስትናን በሕይወት ስለኖሩባት በጽሑፎቻቸው ሁሉ ክርስቲያናዊ ሕይወት ምን እንደሚመስል ከዲያብሎስ ጋር በምናደርገው ፍልሚያ ምን ማድረግ እንዳለብን በስፋት ጽፈውልን እናገኛለን፡፡
ቅዱስ ኤፍሬምም ከዲያብሎስ ወጥመድ ለማምለጥ ቅዱሳት መጻሕፍትን በጸሎትና ራስን ሰብስቦ በጥንቃቄ ማንበብ እንደሚገባ ያስተምራል፡፡ ቅዱስ አፍሬም እንደህ ማለቱ ዲያብሎስ አንባብያን የሚጠቅማቸውን ሰማያዊ ዕውቀት ከሚያነቡት መንፈሳዊ መጽሐፍ እንዳያገኙ ተግቶ ስለሚሠራና መልእክቱን አዛብተን በመረዳት ወደ ምንፍቅና እንዲንደረደሩ ስለሚያደርጋቸው ነው፡፡ ስለዚህ የንባብ ሕይወታችን እጅግ ጥንቃቄ የሚፈልግና በማስተዋል መፈጸም እንዳለበት ያሳስባል፡፡ እርሱም ሰይጣን እንዲህ አለ ብሎ በጻፈልን ጽሑፍ ላይ ይህንን እናስተውላለን፡፡
“እኔ ሰይጣን ስንፍናቸውን እንደሰንሰለት ተጠቅሜ ሰዎችን አ

Thursday, December 7, 2017

የትርምት ሕይወት በቅዱስ ኤፍሬም (ክፍል ስምንት)


በመ/ር ሽመልስ መርጊያ
29/03/2010

ለቅዱስ ኤፍሬም ድህነት ማለት ሁሉ የሚገኝባት ሰማያዊ ግምዣ ቤት ናት፡

“በዚህች የከበሩ ነገሮች ሁሉ በሚቀመጡባት ግምዣ ቤተ ተደነቅሁ፤ በውስጧ ያሉ የከበሩ ሀብታት ሁሉ ከሁሉ ይልቅ ክቡራን ናቸው፡፡  ከሀብቶቿ ሊያጎልባት የሚችል አንድም ሰው የለም፡፡ ለዚህች ግምዣ ቤት የብዕሏ ምንጭ ድህነት ናት ፡፡ ነገር ግን ሰዎች በዙሪያዋ ከትመውባታል ከዚህች ግምጃ ቤት ሃብትም ይናጠቃሉ፡፡ ንጥቂያ እንደመሆኑ መጠን ብዙዎች ባለጠጎች ሆኑባት፡፡ በዚች ሕይወት ለጸኑትና አጥብቀው ላሿት ሀብቷ በኃይልና በብዛት ይፈሳል” በማለት ድህነትን የሰማያዊ ሀብት ግምዣ ቤት እንደሆነች ሲሰብክ እናገኘዋለን፡፡ ስለዚህ እንደ ቅዱስ ኤፍሬም ከዚህ ሀብት ይናጠቁ ዘንድ ክርስቲያኖች ክርስቶስን በሁሉ ሊመስሉ ይገባቸዋል፡፡ እርሱ ነውና የጸጋ ሁሉ ግምጃ ቤት ባለቤቱ፡፡ እርሱን ስንመስል ከእርሱ ዘንድ ባለ ሰማያዊ ሀብት ባለጠጎች እንሆናለን፡፡ የዚህንም አላፊ ጠፊ የሆነውን ዓለም ሀብት እንድንንቀው ያደርገናል፡፡ በዚህ ሕይወት ከተገኘንም መንፈስ ቅዱስ ሕይወታችንን ይመራዋል፡፡ እንዴት መኖር እንዳለብንም እወቀቱ ከእርሱ እናገኛለን፡፡

Friday, December 1, 2017

የቅዱስ ኤፍሬም ልዩ የሆኑ መንፈሳዊ ጠባያት(ካለፈው ይቀጠለ)


በዲ/ን ሽመልስ መርጊያ
23/03/2010
የቅዱስ ኤፍሬም መንፈሳዊው ሕይወት የሚጀምረው የንጽቢኑ ሊቀ ጳጳስ ቅዱስ ያዕቆብ ዘንጽቢን ከቃል ኪዳን ልጆች ኅብረት ጋር ካቀላቀለበት ጊዜ አንስቶ ነው፡፡ ለቅዱስ ኤፍሬም በቃል ኪዳን ልጆች ይተገበር የነበረው የትርምት ሕይወት እርሱን ከእግዚአብሔር አምላኩ ጋር እንዲጣበቅና ልዩ ልዩ ቅዱሳት መጻሕፍትን በጥልቀት ለማንበብና ለማጥናት ረድቶታል፡፡ በዚህም ምክንያት ቅዱስ ኤፍሬም እግዚአብሔርን የሚያፈቅር ክርስቲያን ሆነ፡፡ እስቲ ልዩ የሆኑ የቅዱስ ኤፍሬም መንፈሳዊ ጠባያት የተወሰኑትን እንመልከት፡-
ጸሐፊነቱ
ከስበከት ሥራው ጎን ለጎን መንጋውን በመንፈሳዊው እውቀት የበሰሉ እንዲሆኑ ለማድረግ ቅዱስ ኤፍሬም ስብከቶችን፣ መዝሙራትንና ትርጓሜያትን ለመንጉቹ ይጽፍላቸው ነበር፡፡ ጽሑፎቹ ሁሉ የትርምት ሕይወት ተጽእኖ ስላለባቸው በየጣልቃቸው ጸሎታት አሏቸው፡፡ ወይም ሙሉ ለሙሉ የጸሎት መጽሐፍ ናቸው፡፡ በሚጽፍበትም ጊዜ ራሱን በእግዚአብሔር ፊት እንደቆመ በማሰብ ነው፡፡  መንጎቹን ሳይሰለች የሚጠብቅ ስለሆነ በሕይወቱ ጌታችን ለቅዱስ ጴጥሮስን “የዮና ልጅ ስምዖን ሆይ፥ ከእነዚህ ይልቅ ትወደኛለህን? አለው። አዎን ጌታ ሆይ፥ እንድወድህ አንተ ታውቃለህ አለው። ግልገሎቼን አሰማራ አለው”(ዮሐ.21፡15) የተናገረውን ቃል ያስታውሰናል፡፡ ምክንያቱም በክርስቶስ ፍቅር ሆኖ እግዚአብሔርን በመፍራት መንጋውን ይጠበቅ ስለነበረ ነው፡፡ እርሱ መንጋውን ሲጠብቅ ሁሉን ነገሩን ሰጥቶ ነበር፡፡
የሴቶችን እኅቶቻችን መበት ተሟጋች ነበር

የትርምት ሕይወት በሶርያ ቅዱሳን አባቶች (ካለፈው የቀጠለ)


በዲ/ን ሽመልስ መርጊያ
ቀን23/03/2010
ከላይ ለማስረዳት እንደተሞከረው የሶርያ ክርስቲያኖች የትርምት ሕይወትን አስመልክቶ የጌታችንን አስተምህሮ መሠረት በማድረግ ሐዋርያት እንደ አንድ ልብ መካሪ እንደ አንድ ቃል ተናጋሪ ሆነው አምላካቸውን በጦም በጸሎት ሆነው ሲያመልኩ በነበሩበት ሥርዓት ይመላለሱ ነበር፡፡ በአንዳንድ ምሁራን ዘንድም የእነርሱን የትርምት ሕይወት ከገዳማዊ ሕይወት በፊት የነበረ የምንኩስና ሕይወት ይሉታል፡፡ ነገር ግን እንዲህ እንዳንለው ደናግላን ብቻ ሳይሆኑ ያገቡትም ይህን ሕይወት ገንዘባቸው አድርገው ይመላለሱ ነበር፡፡ እነዚህ የቃል ኪዳን ልጆች የተባሉት ጌታችን “ነገር ግን ልባችሁ ... ስለ ትዳርም በማሰብ እንዳይከብድ ያ ቀንም በድንገት እንዳይመጣባችሁ ለራሳችሁ ተጠንቀቁ”(ሉቃ.21፡34) እንዲሁም ቅዱስ ጳውሎስ “ዘመኑ አጭር ሆኖአል፤ ከእንግዲህ ወዲህ ሚስቶች ያሉአቸው እንደሌላቸው ይሁኑ”(1ቆሮ.7፡29) እንዲል የጌታን ምጽአት አስበው በፍጹም ተመስጦ ለመንፈሳዊው ሕይወት ቅድሚያ በመስጠት በጦም፣ በጸሎት፣ በስግደት፣ በትጋእ ሌሊት፣ ቅዱሳን መጻሕፍትን በማንበብ ጽሙድ ሆነው በተግባራዊ ሕይወታቸውም ከኃጢአት ተጠብቀው ነፍሳቸውን በጽድቅ ሕይወት አስጨንቀው ይመላለሱ ነበር፡፡ ይህ ሕይወት ግን እያንዳንዱ ክርስቲያን ሊኖረው የሚገባው ሕይወት ቢሆንም በዘመኑም ቢሆን በዚህ ሕይወት የሚኖሩት ጥቂቶች ነበሩ፡፡ ነገር ግን ያለ ምርጫ ያገባውም ያላገባውም የሚኖረው ሕይወት ነበር፡፡

የትርምት ሕይወት በብሉይ ኪዳን(ካለፈው የቀጠለ)

በዲ/ሽመልስ መርጊያ 
23/03/2010
አባታችን አዳም እግዚአብሔር አምላክ ከልጅ ልጁ ተወልዶ እንደሚያድነው ከተረዳበት ጊዜ አንስቶ ይህም ማለት “እግዚአብሔር አምላክም አለ፦ እነሆ አዳም መልካምንና ክፉን ለማወቅ ከእኛ እንደ አንዱ ሆነ” ተብሎ በአምላክ ከተነገረው ቃል ተነሥቶ “`ከሦስቱ አካላት አንዱ አካል ሰው በመሆን እርሱን እንደሚያድነው ከተረዳባት ጊዜ አንስቶ ለሚስቱ ሔዋን ብሎ ስም በመስጠት የክርስቶስን የማዳን ሥራ ተስፋ አድርጎ ይመላለስ ነበር፡፡ የእርሱን ተስፋ ተስፋቸው አድርገውም የተነሡ በምግባራቸው መላእከት የተሰኙ አርእስተ አበውም ነበሩ፡፡ በኖኅ ዘመን የሴት ልጆች ከዚህ ሕይወት የሥጋ ፍትወታቸውን ተከትለው የወጡ ቢሆኑም ኖኅ ግን በዚህ ሕይወት ጸንቶ ተገኝቶ ነበር፡፡
እግዚአብሔርም በመላእክት ሥርዓት ይኖሩ የነበሩ የሴት ልጆች ከመንገዳቸው በመውጣታቸው በውኃ ሙላት አጠፋቸው፡፡ ከኖኅ ይህ ሕይወት ቢቀጥልም መልሶ በመጥፋቱ እግዚአብሔር አብርሃምን አስነሣው ለሙሴም ይህን የመላእክት ሥርዓት የሆነውን ሕግ ሰጠ፡፡ በዚህም ምክንያትም ዲያቆን እስጢፋኖስ አይሁድን ሲወቅስ “በመላእክት ሥርዓት ሕግን ተቀብላችሁ ያልጠበቃችሁት እናንተም አሁን እርሱን አሳልፋችሁ ሰጣችሁት ገደላችሁትም” ማለቱን እናስታውሳለን፡፡(የሐዋ.7፡52-53)
ለዚህ ሕይወት እንደ ማሳያ ከሚሆኑን ቅዱሳን መካከል ሴት፣ ሄኖክ፣ ኖኅ፣ መልከ ጼዴቅ፣ አብርሃም ፣ ሙሴ፣ ኤልያስ፣ ኤልሳዕ ነቢዩ ኢሳይያስ ሕዝቅኤል ኤርምያስ ዳንኤል ይገኙበታል፡፡ በተለይ በብሉይ ኪዳን ነቢያት በጋራ ሆነው ይኖሩ እንደነበሩ መጽሐፍ ቅዱስ ይነግረናል፤ “የነቢያት ጉባኤ” ተብሎም ይጠራ ነበር፡፡(2ነገ.4፡38፤1ሳሙ.19፡20-24)
ከአይሁድ ወገን የሆኑ ኤሴንስ የተባሉ ወገኖች ራሳቸውን በድንግልና ሕይወት በማጽናት በምድረ በዳ ይኖሩ የነበሩ ነበር፡፡ ከእነዚህ ውስጥ አንዱና የመጨረሻው ነቢይ መጥምቁ ዮሐንስ ነው፡፡ በታሪክ አጥኚዎች እነዚህ ወገኖች በአንድነት አምልኮአቸውን ይፈጽሙ እንደነበር የሚያስረዳ በቁምራን በዋሻ ውስጥ የተገኙ መጻሕፍት ማሳያዎች ናቸው፡፡ እነዚህ ወገኖች በቅዱስ ጳውሎስ “ሁሉን እያጡ መከራን እየተቀበሉ እየተጨነቁ የበግና የፍየል ሌጦ ለብሰው ዞሩ፤ ዓለም አልተገባቸውምና በምድረ በዳና በተራራ፥ በዋሻና በምድር ጕድጓድ ተቅበዘበዙ፡፡” ተብሎ የተመሰከረላቸው የክርስቶስን ማዳን ተስፋ አድርገው ራሳቸውን ለጽድቅ አስጨክነው የኖሩ ቅዱሳን ናቸው፡፡ ከቅዱስ ጳውሎስም ቃል እንደምንረዳው እነዚህ ወገኖች ይህን በመሰለ የትርምት ሕይወት የመኖራቸው ምክንያት ዓለም ለእነርሱ ስላልተገባቻቸው ነው፡፡” ዓለም ሲል የሥጋ ፍትወት፣ የኃጢአት ፈቃድ፣ በዚህ ምድር ያለውን አኗኗር ማለቱ ነው፡፡
ስለዚህም ጌታችን “ዓለም ቢጠላችሁ ከእናንተ በፊት እኔን እንደ ጠላኝ እወቁ፤ ከዓለምስ ብትሆኑ ዓለም የራሱ የሆነውን ይወድ ነበር፤ ነገር ግን እኔ ከዓለም መረጥኋችሁ እንጂ ከዓለም ስለ አይደላችሁ ስለዚህ ዓለም ይጠላችኋል። ”(ዮሐ.15፡18-19) በማለት በሥጋ ፈቃዳቸው የሚመላለሱ፣ በዚህ ምድር በሚገኘው ተድላና ደስታ ተጽናንተው ሰማያዊውን ተስፋ ከመቀበል የተመለሱትን ወገኖችን ዓለም ብሎ ሲጠራቸው እንመለከታለን፡፡ እርሱ ዓለም ሲል ሰማይና ምድርን ሳይሆን ከላይ እንደተገለጠው ምድራውያን ስለሆኑት መናገሩ ነው፡፡
የጌታ ወንድም ያዕቆብም “አመንዝሮች ሆይ፡- ዓለምን መውደድ ለእግዚአብሔር ጥል እንዲሆን አታውቁምን? እንግዲህ የዓለም ወዳጅ ሊሆን የሚፈቅድ ሁሉ የእግዚአብሔር ጠላት ሆኖአል፡፡”(ያዕ.4፡4) ብሎአል፡፡ በዚህ ደግሞ ቅዱስ ያዕቆብ “የሥጋ ፍትወትንና የኃጢአት ፈቃድን” ዓለም ማለቱን እናስተውላለን፡፡  
በእርግጥም ይህች ዓለም መንፈሳውያንን አትፈልግም፤ ለእነርሱ ቦታ የላትም፡፡ እርሷን ስንመስላት ግን ታቀርበናለች፤ ካልመሰልናት ግን ትጠላናለች፤ በእርሷ ዘንድ ምንም ቦታ አይኖረንም፡፡ ቢሆንም ግን እኛን ለማሰናከልና በድክመታችን ልታጠቃን ዘወትር ዝግጁ ናት፡፡ ስለዚህ ይህቺ ዓለም ምስጋና ስትቸረን አቦ አቦ ስትለን ቆም ብለን ልናስብ ይገባናል፡፡ ምክንያቱም ወይ በእኛ እየተጠቀመችብን ነው ወይም እኛ እርሷን መስለን ተገኝተናል፡፡ እርሷን ከመሰልን የእግዚአብሔር ጠላቶች እየሆንን እንደሆነ ልብ እንበል፡፡
ቢሆንም ግን ለዚህች ዓለም ብርሃን ሆነን ልንመላለስ እንጂ ከዚህች ዓለም እንድንለይ አልታዘዝንም “ከክፉ እንድትጠብቃቸው እንጂ ከዓለም እንድታወጣቸው አልለምንም” ብሎ ጌታችን እንደተናገረው፡፡(ዮሐ.17፡15) ይህ ማለት ገዳማዊ ሕይወትን መቃወሙ አይደለም፡፡ ቢሆን ኖሮ ግን አስቀድሞ ሊቃወመው የሚገባው ዮሐንስ መጥምቅ ነበረ፡፡ ይህ የተነገረው ለዓለሙ ብርሃን ሆነን መኖር ለሚገባን ለእኛ ነው፡፡
የትርምት ሕይወት በአዲስ ኪደን
ወደ አዲስ ኪዳን ስንመጣ የትርምት ሕይወት ጀማሪው እርሱ ጌታችን መድኀኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ነው፡፡ እርሱ ለሕዝቡ “መንግሥተ ሰማያት ቀርባለችና ንስሐ ግቡ” ብሎ ለትምህርት ከመውጣቱ በፊት በእደ ዮሐንስ ተጠምቆ ወዲያውኑ ወደ ምድረ በዳ ሄዶአል፡፡ በዚያም አርባ ቀንና አርባ ሌሊት ጦሞአል፡፡ በዚያም በሰይጣን ተፈትኖአል፡፡ ይህም ለእርሱ ተገብቶት ሳይሆን ለእኛ አብነት ይሆነን ዘንድ ነው፡፡ አንድ ሰው የእግዚአብሔር መንፈስ አድሮበት የእግዚአብሔር ልጅነትን ስልጣን ካገኘበት ጊዜ አንስቶ ዘወትር መንፈሳዊ ትጥቅን ታጥቆ የቃሉን ጥሩር ለብሶ የእምነትን ቆብ ደፍቶ ሁል ጊዜም ቢሆን በሰይጣን ለሚመጣበት ጦርነት ዝግጁ ሊሆን ይገባዋል፡፡ በዚህ ጦርነት ተሸናፊ ከሆነ ከመንግሥት ሰማያት ውጪ ይሆናል ነገር ግን በነገር ሁሉ ክርስቶስን ከመሰለው ለዓለም እንደብርሃን ሆኖ ብዙዎችን ወደ መንግሥቱ የሚያቀርብ ሠላሳም ስሳም መቶም ፍሬ እንሚያፈራ የእግዚአብሔር ታማኝ ባሪያ ይሆናል፡፡
ነገር ግን ይህ ሕይወትን ለገዳማውያን ብቻ መስጠት እጅግ ስህተትና አላዋቂነት ነው፡፡ ክርስቲያን በዚህ ምድር ሳላ ክፉ ባላጋራ እንዳለበት አንድ ቀንም በሞት ወደ አምላኩ እንደሚቀርብ በአምላኩም ፊት ለፍርድ እንደሚቆም አስቦ ሊመላለስ ይገባዋል፡፡ ይህም የትርምት ሕይወት ነው፡፡ ራስን አርሞና አርቆ በጥንቃቄ መጓዝ ማለት የትርምት ሕይወት ማለት ነውና፡፡ ጌታችን ይህን ሕይወት አንድ ጊዜ ብቻ የፈጸመው ሳይሆን የእለት ተእለት ተግባሩ ነበር፡፡ የጌታችን ሕይወት የትርምት ሕይወትን ለምንኖር ለሚሹ በዓለሙ ላለነው ብርሃን ነው፡፡ ስለዚህ አንድ ክርስቲያን ይህን የትርምት ሕይወት በመኖሩ ምክንያት ያገኛቸውን ተሞክሮዎች እንደ ጌታው በቃል ወይም በጽሑፍ የዚህ ሕይወት ፍና ለሚከተሉ ሊያቆይላቸው ይገባል፡፡
በአዲስ ኪዳን ራስን በድንግልና ማኖር ራስን ለእግዚአብሔር መንግሥት ጃንደረባ ከማድረግ ጋር አንድ ነው፡፡ ጌታችን ሐዋርያትን ለመምህርነት ሲያዘጋጃቸው ሁል ጊዜም ቢሆን ከማኅበረሰቡ ለይቶ ብቻቸውን የትርምት ሕይወትን እንዲለማመዱ በማድረግም ጭምር ነበር፡፡(ሉቃ.22፡39) በዚህም ጌታችን ለሐዋርያቱ የትርምት ሕይወትን አንዱ የሕይወታቸው አካል አድርገው እንዲይዙት መሻቱን እናስተውለለን፡፡
ቅዱስ ጳውሎስም ክርስቶስን አብነት አድርጎ የሚኖረውን ሕይወት እኛም እንኖረው ዘንድ “እኔ ክርስቶስን እንደምመስል እኔን ምሰሉ”(1ቆሮ.11፡1) ብሎ አስተምሮናል፡፡ እንዲሁ ሁሉም ሐዋርያት ጌታችንን መስለው የትርምትን ሕይወት ኖረዋል፡፡(ማቴ.10፡27) ስለዚህ ሐዋርያት  ንጉሥ ዳዊት በመዝሙሩ “አቤቱ፥ እርዳታው ከአንተ ዘንድ የሆነለት፥ በልቡም የላይኛውን መንገድ የሚያስብ ሰው ምስጉን ነው። በልቅሶ ሸለቆ ውስጥ በወሰነው ስፍራ የሕግ መምህር በረከትን ይሰጣልና።(መዝ.83፡5-7) እንዲል እነርሱም በባሕታቸው(ማለትም ብቻቸውን በጸሎት በሚተጉበት ጊዜ) መዝሙረኛው “በለቅሶ ሸለቆ ውስጥ” ባለው ሥፍራ ከመንፈስ ቅዱስ በጨለማ(በሕቡዕ) የሰሙትን በብርሃን ተናገሩ፤ በጆሮ የሰሙትን በሰገነት ላይ ሰበኩልን፡፡ ጌታችንም በተግባር ጸሎትን እንዴት መጸለይ እንዳለበት ካስተማራቸው በኋላ “ወደ ፈተና እንዳትገቡ ትጉና ጸልዩ፤ መንፈስስ ተዘጋጅታለች ሥጋ ግን ደካማ ነው”(ማቴ.26፡41) ብሎ እንዳስተማረን ለጦም ለስግደት ለጸሎት ለምንባብ እንዲሁም ለጽሙና ሕይወት ከተጋን መንፈስ ቅዱስ መምህር ሆኖ እኛን ይመራናል፡፡ ያስተምረናልም፡፡
ለሰው ሁለት ሕይወት ተፈቅዶለታል አንዱ በሕግ አንዱ ያለ ሕግ ነው፡፡ በሕግ ጋብቻ ነው፡፡ ያለ ሕግ ግን በፈቃድ ላይ በራስ ምርጫና ፍላጎት ላይ የተመሠረተ የድንግልና ሕይወት ነው፡፡ ነገር ግን እግዚአብሔርን ለማገልገል በድንግልና ጸንቶ መኖር ተመራጭ ነው፡፡ ጌታችንም ይህ የድንግልና ሕይወት ምርጫ ስለሆነ “ሊቀበለው የሚችል ይቀበለው” ብሎአል፡፡ (ማቴ.19፡12)
አንዳንድ ሰዎች “ማንም ወደ እኔ የሚመጣ ቢኖር አባቱንና እናቱን ሚስቱንም ልጆቹንም ወንድሞቹንም እኅቶቹንም የራሱን ሕይወት ስንኳ ሳይቀር ባይጠላ፥ ደቀ መዝሙሬ ሊሆን አይችልም”(ሉቃ.14፡26) የሚለውን የመጽሐፍ ቅዱስ ክፍል በድንግልና ሕይወት ለሚኖሩ ብቻ ሰጥተው ሲያሰተምሩ ይስተወላሉ፡፡ ይህ ግን ክርስቲያን ነኝ ለሚል ሁሉ የተሰጠ መመሪያ ሲሆን እግዚአብሔርን መውደድ እስከ የት ድረስ ደርሰን ገንዘባችን ማድረግ እንዳለብን የሚያሳስብ ኃይለ ቃል ነው፡፡ እንዲህም ስለሆነ ጌታችን “ነፍሱን የሚያገኝ ያጠፋታል፥ ነፍሱንም ስለ እኔ የሚያጠፋ ያገኛታል”(ማቴ.10፡39) በማለት ለሁሉ እንደሚናገር ተጽፎልናል፡፡
አንድ ሰው በሥላሴ ስምና ሥልጣን ባለው ካህን ሲጠመቅ ለዚህ ዓለም ሞቶ በክርስቶስ ግን ሕያው ይሆናል፡፡ ስለዚህ ወደፊት ለራሱ ሳይሆን ለተፈጠረበት ለበጎ ሥራ ሊኖር ግዴታ አለበት፡፡ ምክንያቱም ክርስቶስ እርሱን በሞቱ በአዲስ ተፈጥሮ ወልዶታልና ወደፊት የራሱ አይደለምና፡፡ ስለዚህ ለዚህ ለትንሣኤ ሕይወት መኖር ካለበት እንግዲያውስ የትርምት ሕይወት ለአንድ ክርስቲያን ግዴታው እንጂ በውዴታው የሚኖረው ሕይወት አይደለም ማለት ነው፡፡ ስለዚህ ይህ ሕይወት ለደናግላን ብቻ የተሰጠ ሕይወት ነው ብሎ ማንም አያስብ፡፡ ምክንያቱም የትኛውም ክርስቲያን ለእርሱ ለሞተለት ጌታ ይኖር ዘንድ ክርስቲያን ሆኖአልና፡፡ ስለዚህም ቅዱስ ጳውሎስ “እኔ ለእግዚአብሔር ሕያው ሆኜ እኖር ዘንድ በሕግ በኩል ለሕግ ሞቼ ነበርና። ከክርስቶስ ጋር ተሰቅዬአለሁ፤ እኔም አሁን ሕያው ሆኜ አልኖርም ክርስቶስ ግን በእኔ ይኖራል፤ አሁንም በሥጋ የምኖርበት ኑሮ በወደደኝና ስለ እኔ ራሱን በሰጠው በእግዚአብሔር ልጅ ላይ ባለ እምነት የምኖረው ነው።”(ገላ.2፡19-20) ብሎ አስተምሮአል፡፡

ስለዚህ ለዓለም ፈቃድ መሞት ለደናግላን ብቻ የተሰጠ ሕይወት ሳይሆን ከክርስቶስ ጋር በጥምቀት ለተሰቀለ ክርስቲያን ሁሉ የሚሆን ነው፡፡ ይህ ሰው ወደፊት የሥጋን ሥራ ይሠራ ዘንድ በክርስቶስ ዳግም አልተወለደም፡፡ ስለሆነም ይህን የትርምት ሕይወት ለደናግላን ወይም ለገዳማውያን ለይቶ መስጠት የሚገባ አይደለም፡፡ ክርስቲያን ነኝ ለሚል ሁሉ ግዴታው ነው፡፡ በእርግጥ ቅዱስ ጳውሎስ እንዳስተማረው እግዚአብሔርንና ቤተ ክርስቲያንን ለማገልገል በድንግልና ሕይወት መኖር ተመራጭ ነው፡፡ እንዲህ ማለት ግን ይህ ለደናግላን ብቻ የተፈቀደ ሕይወት ነው ብሎ መወሰነ ተገቢ አይደለም፡፡ 

የትርምት ሕይወት እንደ ቅዱስ ኤፍሬም አስተምህሮ ካለፈው የቀጠለስለጻፋቸው መጻሕፍት


ቀን23/03/2010
በዲ/ን ሽመልስ መርጊያ
አንዳንድ የቤተ ክርስቲያን የታሪክ ምሁራን ቅዱስ ኤፍሬም የተነሣበት ዘመን ኦርቶዶክሳዊው አስተምህሮ በስፋት የበለጸገበት ዘመን ነበር ይላሉ፡፡
በቅዱስ ኤፍሬም ሥነ ጽሑፍ ላይ ተጽዕኖአቸውን ያሳደሩ የሥነ ጽሑፍ ስልቶች እነዚህ ናቸው፡፡  
ሥዕላዊ የአገላለጽ ስልት የሚባለው የጥንት ሶርያውያን ክርስቲያኖች የአጻጻፍ ስልት(Mesopotamian mystery of Symbolism)
የአይሁድ የሥነ ጽሑፍ ስልት
የግሪክ ፍልስፍና  ናቸው፡፡
ስለዚህ አንድ የቤተ ክርስቲያን ታሪክ ምሁር ቅዱስ ኤፍሬምን የሜሶፖቶሚያ፣ የአይሁድ እንዲሁም የግሪክ ሥነ ጽሑፍ መገናኛ ይለዋል፡፡ እነዚህ በአንድነት እንደፈለገ የሚጠቀም ቅዱስ አባት ማግኘት ከባድ ነው፡፡ ለቅዱስ ኤፍሬም ግን ተችሎት ነበር፡፡
የቅዱስ ኤፍሬም ብዙዎቹ ሥራዎች በመዝሙር መልክ የተዘጋጁ ቅኔአዊ ድርሰቶች ሲሆኑ ይህም የሜሶፖቶሚያው ሥዕላዊ የጽሑፍ ስልትን አብዝቶ እንደሚጠቀም ያሳያል፡፡
የቅዱስ ኤፍሬምን ሥራዎችን ለሦስት ልንከፍላቸው እንችላለን፡
የደረሳቸው መዝሙራት
የጌታችን መዋዕለ ሥጋዌ ላይ ያተኮሩ
ስለጥምቀት ክብረ በዓል የሚያወሱ
ስለዕንቍ ሰባት መዝሙራት(በእምነት ላይ የሚያተኩሩ ናቸው)
ስብከቶች
ስለ ሥጋዌ
ተግሣጽና ስለንስሐ  
ስለ ኃጢአተኛዋ ሴት
ትርጓሜያት
ዘፍጥረት አንድምታ
ዘጸአት አንድምታ
ወንጌላት አንድምታ(አንድ ወጥ ሆኖ 170 ዓ.ም በታትያን የተዘጋጀ)
አንዳንዶች የሐዋርያት ሥራንና መልእክታትን እንደተረጎመ ይናገራሉ፡፡ ግን ማግኘት አልተቻለም፡፡ አንድ በቅዱስ ኤፍሬም ሥራ ላይ ጥናት ያደረገ ሰባስቲያን ብሮክ የሚባል ጸሐፊ  የቅዱስ ኤፍሬም ሥራዎች የሚላቸው አሉ፡፡ እነርሱም፡-
ወደ ፖብሊየስ የተላከ ደብዳቤ (ስለመጨረሻው ፍርድ)
ስለኒቆሞዲያ ስለመሬት መንቀጥቀጥ የሚያወሳ ጽሑፉ ይገኙበታል፡፡
ግሪክ ኤፍሬም
ግሪክ ኤፍሬም የሚባሉ የኤፍሬም አሻራዎች ያረፉባቸው ግን በሶርያ ሊቃውንት ዘንድ ተቀባይነት የሌላቸው ጽሑፎች ናቸው፡፡ እነዚህ ሥራዎች የቅዱስ ኤፍሬም አይደሉም ወይም የእርሱ አሻራዎች የለባቸውም ማለት ግን እጅግ አስቸገሪ ነው፡፡
እነዚህም፡-
በእንተ ብፁዓን(ሃምሳ አምስት ምዕራፎች አሉት)
የብልጽግና ግምጃ ቤት
ስለ ግብጽ መነኩሳት
ስለ ጦም መዝሙር
በአካለ ሥጋ ስለሌሉ ቅዱሳን አባቶች
ስለ ፍቅር
ማኒን ተቃውሞ የጻፈው ጽሑፍ
መርቂያንን ተቃውሞ የደረሰው ድርሰት ይገኙበታል፡፡
በአጠቃላይ ቅዱስ ኤፍሬም ከዐራት መቶ በላይ መዝሙራትን የደረሰ ሲሆን ጥቂቶቹ ጠፍተዋል፡፡ የቅዱስ ኤፍሬም ሥራዎች ለትርጓሜ እጅግ አስቸጋሪዎች ናቸው፡፡ አስቸጋሪ ያደረጋቸው የጽሑፍ አወቃቀሩ የተወሳሰበ በመሆኑና በቃላት ላይ እጅግ ስለሚራቀቅ እንዲሁም ሥዕላዊ ገለጻዎች ስለሚበዙበት ነው፡፡ ስለዚህም የቅዱስ ኤፍሬምን መልእክት ለመረዳት ጥልቅ የሆነ የመጽሐፍ ቅዱስ ዕውቀትና ሕይወቱ እንዲሁም ጥናት ይፈልጋል፡፡
ነገር ግን ጽሐፎቹ ወደ አርመን፣ ቅብጥ(ኮፕት)፣ ግሪክ፣ እንዲሁም ወደ ልዩ ልዩ ቋንቋዎች ተመልሶአል፡፡
ምዕራፍ ሁለት
የትርምት ሕይወት
የትርምት ሕይወት (Asceticism) ማለት ራስን ማረቅ መግዛት የሚለማመዱበት ሕይወት ማለት ነው፡፡ የትርምት ሕይወት በክርስቲያናዊ ሕይወታችን አንዱ ክፍል ሲሆን ማንኛውም ክርስቲያን ሊያልፍበት የሚገባ ሕይወት ነው፡፡ ምክንያቱም ክርስቲያን በሕይወቱ ዘመን ሁሉ እርሱን ሊፈትን የሚተጋ ጠላት አለበትና፡፡ ስለዚህ የዲያብሎስን ውጊያ ድል ለመንሣት አንድ ክርስቲያን የጽድቅን ጡሩር ሊለብስ ወይም የጽድቅን ሕይወት ልማድ ሊያደርግ ግድ ነው፡፡
ለዚህ አብነታችን ራሱ ጌታችን መድኀኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ነው፡፡ እርሱ በዕደ ዮሐንስ ከተጠመቀ በኋላ ቀጥታ መንፈሰ ቅዱስ ወደ ምድረ በዳም ነበር የወሰደው፡፡ በዚያም ዲያብሎስን እንዴት እንዋጋው ዘንድ እንዲገባን አስተማረን፡፡ ቅዱስ ዮሐንስ አፈወርቅ ይህን የመጽሐፍ ክፍል ሲተረጉም አንድ ክርስቲያን በሕይወት ዘመኑ እንደ አዳም እንደ ኢዮብ በዲያብሎስ ይፈተናል፤ ምክንያቱም ሲጠመቅ የእግዚአብሔር ልጅ ሰለሚሆን ነው፡፡ አዳምን ከገነት እንዳስወጣው እንዲሁ እኛንም በክርስቶስ ካገኘነው የልጅነት ሥልጣን ሊያወጣን ዘወትር ይተጋል ብሎ ያስተምራል፡፡ እውነቱም ይህ ነው፡፡ ለክርስቲያን ከነፍስ የሆነ መታዘዝ እንዲኖረው ሰው በመሆን የሰውን ባሕርይ ያከበረውን የጌታችንን የመድኀኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስን ትእዛዝ ሊያከብር ግድ አለበት፡፡ ምክንያቱም እግዚአብሔር ቃል በሥጋና በደም በመካፈል የእኛ ዘመድ ሆኖናልና፡፡

የትርምት ሕይወት በቅዱስ ኤፍሬም

ቀን 23/03/2010
በዲ/ን ሽመልስ መርጊያ
መቅድም
ቅዱስ ኤፍሬም በጊዜው ገናናና ጥንታዊ በሆነች ንጽቢን 306-373 ዓ.ም ድረስ የኖረ ሲሆን፤ የሕይወት ዘመኑን ሁሉ በትርምት ሕይወት ያሳለፈ በትርምት ሕይወት ላይም ልዩ የሆነ አስተምህሮ ያለው ቅዱስ አባት ነው፡፡ እንደ ቅዱስ ኤፍሬም የትርምት ሕይወት የብሕትና ሕይወትን ለሚመሩ ብቻ የተሰጠ ሕይወት ሳይሆን ማንኛውም ክርስቲያን ሊኖርበት የሚገባ የሕይወት መንገድ ነው፡፡ ስለ ትርምት ሕይወት ሌሎች የሶርያ አባቶች አስተምረዋል የቅዱስ ኤፍሬም ግን ልዩና ጥልቅ ነው፡፡
በትርምት ሕይወት ላይ የሶርያ ቅዱሳን አባቶችን አስተምህሮ ባነበብሁ ሰዓት እጅግ ከመገረም በላይ እኛ ሕይወት እንዲሆንም ተመኘሁ፡፡ ምክንያት የእነርሱ የትርምት ሕይወት አስተምህሮ ከሥጋዊ ድንግልና ላይ ሳይሆን ውስጣዊ ድንግልና ላይ የተመሠረተ በመሆኑ ነበር፡፡ እንደነርሱ አስተምህሮ አንድ ሰው ራሱን ለእግዚአብሔር ፈቃድና ሕግ ካስገዛና አምላኩ ከመሠለ እርሱ  በእርግጥ ድንግል ነው፡፡ የሥጋ ድንግልና ለእነርሱ ከቁምነገር ውስጥ የሚገባ አይደለም በተለይ ለቅዱስ ኤፍሬም፡፡
ይህን ምልከታቸውን በአመክንዮነ መሠረታችንን መጽሐፍ ቅዱስ አድርገን ስንመለከተው ተገቢ እንደሆነም እናረጋግጣለን፡፡ ውስጣዊ ወይም የነፍስ ድንግልናችንን ጠብቀን ከተገኘን የሥጋ ድንግልናችንን መጠበቅ ይቻለናል፡፡ ጌታችንም ስለ ውስጣዊ ወይም የነፍስ ድንግልና ሲያስተምርም “ አታመንዝር እንደ ተባለ ሰምታችኋል እኔ ግን እላችኋለሁ ወደ ሴት ያየ ሁሉ የተመኛትም ያን ጊዜ በልቡ ከእርስዋ ጋ አመነዝሮአል፡፡”(ማቴ.5፡27) ብሎ አስተምሮናል፡፡ ስለዚህም አንድ ሰው ውስጣዊ ድንግልናውን ከኃጢአት ከጠበቀ ድንግል ነው፡፡ ነገር ግን አንድ ሰው ሥጋዊ ድንግልናውን ጠብቶ በልቡ ቢያመነዝር ምንም የሥጋ ድንግልና ቢኖረውም ድንግልናውን እንዳጠፋ ይቆጠርበታል፡፡

Monday, October 30, 2017

ጌታ ይባርክህ ማለት ለማን ነው?

በዲ/ ሽመልስ መርጊያ
21/02/2010


የሁሉ ፈጣሪ የሆነው የጌታችን የመድኀኒታችን የኢየሱስ ክርስቶስ ፈቃድ ይህ ነው፡- በእውነት መዳንን ለሚሻ ወገን እንደ ኦሪቱ ጥላውን ሳይሆን ወይም አይሁድ በስደት ሳሉ በሙክራባቸው እንደሚፈጽሙት ዓይነት አምልኮ ሳይሆን በእውነት በእርሱ በክርስቶስ በጎውን ለማድረግ ተፈጥሮ፣ በእርሱ እረኝነት ሥር ሆኖ፣ ግልገል ጠቦት በግ ተሰኝቶ፣ ሰማያዊ ሥፍራ በተባለችው መንግሥቱ ውስጥ በእርሱ መለኮታዊ ብርሃን የቀን ልጅ ተብሎ ከጸጋው እየተመገበ እንዲኖር ነው ፈቃዱ፡፡
ይህች ዓለም ደግሞ ኢአማኒያን ዓሣትን ማጥመጃ ባሕር፤ ሰማያዊ ንግድን ነግደው የሚያተርፉባት ገበያ፣ በእግዚአብሔር እርሻ ውስጥ ንጹሕ ዘርን ዘርተው ሰላሣ ስልሳ መቶ ፍሬ የሚያፈሩባት ምድር ናት፡፡ ሁላችንም ኅብረታችን ከአንዱ እግዚአብሔር ጋር ነው ፍላጎታችንና መፈለጋችን ፈቃዳችንም እርሱ ነው፡፡ እምነት ከእግዚአብሔር እንጂ ከሰው ጉድፍ ጋር ኅብረት የለውም፡፡
ነገር ግን  የገነትን ጣዕም ያስረሱንን አዳምንና ሔዋንን ያሳተ ሰይጣን ከዚህች ረቂቅና ሰማያዊ ሥፍራ እኛን ለማስወጣን ይደክማል፡፡ ይህ የሚጠበቅ ነውና ጌታችን እኛን በሁሉ መስሎ ዲያብሎስን ድል በመንሣት ድል መንሣትን ለእኛ ሰጠን፡፡ የሚያሳዝነው ግን በምድር ያሉ ሁሉ የእርሱ ሲሆኑ እርሱ ቸሩ ፈጣሪ ለሰዎች ሲሰጣቸው ሰዎች ደግሞ የሰጣቸውን መልሰው ለዲያብሎስ በመስጠት ምንም ሳይኖረው ዲያብሎስን የዚህ ዓለም ገዢ ማድረጋቸው ነው፡፡ እርሱ ረቀቅ መንፈስ ነው፡፡ ምድር ደግሞ በዋነኝነት ለሰዎች የተሰጠች ናት፡፡ ምድር ለእኛና ለምድር ፍጥረታት የሚስማማ ተፈጥሮ እንጂ ለዲያብሎስ የሚስማማ ተፈጥሮ የላትም፡፡ ከምድር ፍሬ ዲያብሎስ ለመኖር ሲል አይበላም አይጠጣም አየሩም አያስፈልገውም፡፡ ድካምም የለበትም ዕረፍትም አያሰፈልገውም፡፡ ታዲያ ምን እንዲሆነው ነው የምድርን ገዢነት ለእርሱ የሰጡት?
ይበልጡኑ ግን ሰዎች በስሜ ይመጣሉ ብዙዎችንም ያስታሉ እንዲል ጻድቃን መስለው የዲያብሎስ ባሪያዎች መሆናቸው ነው የሚያሳዝነው፡፡ ጌታ ብለው የሚሰብኩን ፍጡር ስለሆነው ወደ ፊት ስለሚመጣው እኔ እግዚአብሔር ነኝ ስለሚለው ነው፡፡ ይህን ከፍሬአቸው ታውቃላችሁ፡፡ በዚህ ዘመን ለሃሳዊው መሲህ ነቢያትና መንገድ ጠራጊዎች የሆኑ ምድሪቱን ሞልተዋታል፡፡ ሁሉም ጌታ ኢየሱስ ስላለ እውነተኛውን ጌታ ኢየሱስ ክርስቶስን እየጠራ በእርሱም ስም እየባረከ አይደለም፡፡ ሰይጣንም እንዲሁ ያደርጋል የእርሱ ብራኬ ታዲያ ምን ያደርግልናል? በዚህ በምናባቸው በተፈጠረው ኢየሱስ ስም ወይም በሃሳዊው መሲህ ስም ቢባርኩንም ቢረግሙንም ያው አንድ ነው፡፡ ሁለቱም ለእኛ የማይጠቅምም የማይጎዳም ነው፡፡ በእኛ ላይ አንዳች ስልጣን የለውምና፡፡ ይልቁኑ እኛ በእርሱ ላይ ስልጣን አለን፡፡
የድንግል ልጅ ባልሆነው ኢየሱስ ስም መባረክ ማለት በእርግጥ እርግማን ነው፡፡ ርግማኑ ግን በራሳቸው ላይ እንጂ በእኛ ላይ አይደለም በጣዖት ስም እየባረኩና እየረገሙ ናቸውና፡፡ ለምን ብትሉኝ አንደኛ የጌታችንን ስም ለፍጡር ያውም ለእርሱ ተቃዋሚ በመስጠታቸው ነው፡፡ ሁለተኛው ለዚህ ሃሳዊ መሲህ ልባቸውም አንደበታቸውም መገለገያ መሣሪያ ማድጋቸው ነው፡፡ በሦስተኛነት ደግሞ ጻደቅ መስለው ሌሎችን በመሸንገላቸውና ወደ ጥፋት በመጣላቸው ነው፡፡ እንዲያም ሆኖ ደግሞ የድንግል ልጅ ኢየሱስ ክርስቶስን ከመልበስ፣ ከመመገብ፣ ከመጠጣት፣ በእርሱ ውስጥ ከመኖር በላይ ምን የተሻለ መባረክ አለና ነው ጌታ ይባርክህ የሚሉን? ነገር ግን በድንግል ማርያም ልጅ በኢየሱስ ክርስቶስ ስም ብትባርኩን እሰማችሁ ይሆናል፡፡ እንዲያም ቢሆን ግን በበልዓም ሥፍራ ሆናችሁ ስለሆነ ለእናንተ በእጅጉ አዝናለሁ፡፡
በኋለኞቹ ዘመናት በስሜ ይመጣሉ የተባሉ እነዚያ ሃሳውያን የሰይጣን ሎሌዎች ለሰው ልጆችም ሆነ ለራሳቸው እንደ አባታቸው ዲያብሎስ ጭላጭ ፍቅር የላቸውም፡፡ ግን እኛ እነርሱ ለዲያብሎስ መሳሪያ በመሆናቸው ብናዝንም እንድንጠላቸው አልታዘዝንም፤ ጠላትህን ውደድ ማለት እንዲህ ነውና፡፡ እነርሱ በዲያብሎስ ታውረው ይጠሉናል እኛ ግን እንዲሁ እንወዳቸው ዘንድ ታዘናል፡፡ ሰይጣንንም ቢሆን በእግዚአብሔር ፍጥረትነቱ አንጠላውም፡፡ ነገር ግን ተግባሩን እንጠላለን፡፡
እርሱ የፍቅር ጠላት ነውና ፍቅር የቀዘቀዘው እርሱ የጥል አባት ስለሆነ መለያየትን በሰዎች ላይ በመዝራቱ ነው፡፡ ጌታችንም “አባታችን ሆይ በሰማይ የምትኖር ስምህ ይቀደስ መንግሥት ትምጣ ፈቃድህ በሰማይ እንደሆነች እንዲሁም በምድር ትሁን የእለት እንጀራችንን ስጠን ዛሬ በደላችንን ይቅር በለን እኛ የበደሉንን ይቅር እንደምንል” እያልን ለራሳችን ብቻ ሳይሆን ለሰው ልጆች ሁሉ እንድንጸልይ አዞናል፡፡ ይህ ጸሎት ልመናም ምልጃም ነው፡፡ ጸሎቱ፣ ምልጃውና ልመናው በምድር ላሉ ሁሉ ነው፡፡ “ፈቃድህ በሰማይ እንደሆነች እንዲሁም በምድር ትሁን” እንዲል፡፡
“የሚጠሉዋችሁን ብትጠሉ አሕዛብም ይኸንኑ ያደርጋሉና ምን ዋጋ አላችሁ?” እንዳለ ጌታችን መንግሥቱም በፍቅር የምትገለጥ ናት፡፡ እርስ በእርሳችሁ ብትዋደዱ የእኔ ደቀ መዛሙርት እንደሆናችሁ ሰው ሁሉ ያውቃል ይለናል፡፡ ግን እርስ በእርስ ብትነካከሱ የክርስቶስ አይደላችሁም፡፡ የክርስቶስ መንግሥት ውስጥ ፍቅር አለ፡፡
ቅዱስ ጳውሎስ “አንድ እግዚአብሔር፣ አንድ ጌታ ፣አንዲት ሃይማኖት፣ አንዲት ጥምቀት፣ አንዲት ቤተ ክርስቲያን ብሎ በአንድ አካል ያሉ እርስ በእርስ ፍጹም እንዲዋሐዱ ማድረጉ ስለምን ይመስላችኋል? እንዲህ አድርጎ ጌታችን እኛን በአዲስ ተፈጥሮ መፍጠሩ አምላክ መለያየትን በሚዘሩና ፍቅርን በሚያጠፉ ወገኖች ደስ እንደማይሰኝ ያሳየናል፡፡ በመስቀሉ አንድ ሊያደርገን ስለእኛ በመስቀል ላይ ዋለ፡፡ በስቅለቱም እኛን ወደ ላይ ወደ ሰማይ ሳበን ከቅዱሳን መላእክትና ከቅዱሳን ነፍሳት ጉባኤ ደመረን፡፡ ምድር ሰማይ ሆነች ሰማያውያንም በምድር በክርስቶስ ካሉ ጋር ኅብረትን ፈጠሩ፡፡ ይህ የሆነው ስለ ፍቅር ነው፡፡ እናም ዘመዴ ጌታ ያደረግኸውን ሳታውቅና ሳትለይ ጌታ ይባርክህ አትበለን፡፡ እኛ በእርሱ ያጣነው የጎለብን አንዳች ነገር የለምና፡፡

Wednesday, August 2, 2017

የነፍስ ወግ አምስተኛ ክፍል ስለ ሥነ ተፈጥሮዬ


በዲ/ን ሽመልስ መርጊያ
27/11/2009

እግዚአብሔር እኔ ነፍስን ልክ እንደ አዳምና ሔዋን ከእኔ ጋር አንድ አድርጎ የፈጠራትን ግዙፏን ሥጋዬን እንድረዳት አድርጎ ፈጠረኝ። ስለዚህ አምላኬ እርሷን እንደሚያውቃት መጠን አይሁን እንጂ ሥጋዬን አውቃታለሁ፡፡ ምድርን በእርሷ ላይና ውስጥ ያሉትን እንደማጥናት እንዲሁ ግዙፋን ሥጋዬን በማጥናት ሁል ጊዜ አዳዲስ የሆኑ ነገሮችን ከእርሷ እያወቅሁ እኖራለው፡፡ ለዕውቀቱ ፍጻሜ የለውም፤ ብቻ እርሷን ለማወቅ ተሰጥቶኛልና ስለእርሷ ማንነት መናገር ብዙም አይቸግረኝም፡፡ የሚደንቀኝ ግን ስለ ራሴን መርምሬ ለማወቅ አለመቻሌ ነው፡፡ ረቂቅ መንፈስ መሆኔን አውቃለሁ ነገር ግን አይቼ ዳስሼ አረጋግጬ አይደለም፡፡ መዓዛዬን፣ ቁመቴን፣ ውፍረቴን፣ ቅጥነቴን ገጽታዬን ጭምር አላውቀውም፡፡ በአጠቃላይ መንፈስ መሆኔን እንጂ ለሌላው ማንነቴ ባይተዋር ነኝ፡፡ የሚደንቀው ግን መላእክት እርሷን ማወቃቸው ነው፡፡

Tuesday, July 11, 2017

አረጋዊው ማን ነው?

ዲ/ን ሽመልስ መርጊያ
4/11/2009
መቼም ስለ ዕድሜ ሲነገር ቆጠራው ከጽንሰት ከተጀመረ እንደ ጻድቁ ኢዮብከሴት የተወለደ ሰው የሕይወቱ ዘመን ጥቂት ቀን ነው፥ መከራም ይሞላዋል”(ኢዮ.141) ማለታችን ግድ ነው፡፡ ከጽንሰት የምንጀምራት ዕድሜአችን እንደ ጠዋት ጤዛ ወይም እንደ ሳር አበባ ናት፡፡ ባንድ ቀን ለምልማ በአንድ ቀን የምትረግፍ አበባ ማለት ይህቺ ምድራዊዋ ዘመናችን ናት፡፡ ቢሆንም ዋጋ ያላትም ይህቺው ዕድሜአችን ናት፡፡ በዚህች ዕድሜአችን በሰውነት ሕዋሳቶቻችን ሁሉ መልካምን ካልሠራንባቸው ዕዳዋ ዘለዓለማዊ ሆኖ ይሠፈርብናል፡፡ ከሠራን ደግሞ የተጠቀጠቀና የተጨቆነ ብድራትን ከአምላክ ዘንድ እናገኝባታለን፡፡ ግን ደግሞ ዕድሜአችንን በአምላክ ሕሊና ከመታሰባችን ጊዜ አንስቶ እንደ ንጉሥ ዳዊትአቤቱያልተሠራ አካሌን ዓይኖችህ አዩኝ የተፈጠሩ ቀኖቼ ሁሉ አን ስንኳ ሳይኖር በመጽሐፍህ ተጻፉ”(መዝ.13816) ብለን የቆጠርን እንደሆነ ዕድሜአችን የትናለሌ ሊሆን ነው፡፡ ከመቼ ጀምሮ በአምላክ ሕሊና እንደታሰብን በጭራሽ አናውቀውም ግን ደግሞ አምላክ እንደ ሰው አያስብምና መነሻ አለው ማለት አይቻለንም፡፡ እርሱ ያሰበው ከዘለዓለም ያሰበው ነው፤ እንዲያስብ ምክንያቶች አያስፈልጉትም፡፡ የማያውቀው ወደፊት የሚያውቀው ነገር የለውም፡፡ ስለዚህ ዕድሜአችንን በእግዚአብሔር ሕሊና ከመታሰባችን አንስቶ ከቆጠርነው ሳንወለድም በፊት አረጋውያን ነን ምክንያቱም ሳይሠራን በሕሊናው ነበርን ሳንፈጠርም ቀኖቻቸችን በእርሱ ሕሊና የታወቁ ናቸውና፡፡
አደራ ግን ይህ ቃል ስለ ዳዊት ብቻ የተነገረ ነው እንዳትሉኝ ምክንያቱም አምላክ ሳያስበው የሚፈጥረው ነገር የለምና፡፡ አይደለም እርሱ እኛ እንኳ ያላሰብነውን አንተገብርም፡፡ በሕሊናችን የጨረስነውን በተግባር እንፈጽመዋለን፡፡ ስለዚህ ቃሉ ያለጥርጥር ለዳዊት ብቻ የሚሠራ ሳይሆን ለእኛም ይሠራል፡፡ እንዲህ ከሆነ ታዲያ ዕድሜአችን ስንት ነው? እንጃ እርሱ እግዚአብሔር ያውቀዋል እኛ ልናውቅ የምንችለው ቢኖር በሥጋ ተጸንሰን በዚህ ምድር የተመላለስንባትን ዕድሜ ብቻ ነው፡፡ ከዚያ በፊት ዕድሜ የለም ከዚያም በኋላ በትንሣኤ ዕድሜ አይኖርም፡፡ ከእነዚህ አንጻር በሥጋ የምንኖርባት ይህቺ ዕድሜ ስትሰላ እንደ ጠዋት ጤዛ ጠዋት ታይታ ፀሐይ ሲተኩስ የምትጠፋ ወይም እንደ ምድር አበባ በአንድ ቀን አብባ በአንድ ቀን የምትከስም እንደሆነች እንረዳለን፡፡

Sunday, June 11, 2017

የነፍስ ወግ (በእንተ ደናግላን)


እንደ ጢሞቴዎስ ከልጅነት ጀምሮ ከቅዱሳን መጻሕፍትና ከመንፈስ ቅዱስ እንዲሁም ከትርምት ሕይወት ስለእግዚአብሔር የተማረ፤ የልቡናውን ደጅ በመዝጋት ከሕግ መምህር ትምህርቱን የቀዳ ክርስቲያን ለእርሱ ከትዳር ሕይወት ይልቅ የድንግልና ሕይወት እንዴት የተመረጠ ሕይወት አይሆነው? ይህ ሰው ማዕረጉ ከመላእክት ወገን ነውና የሥጋ ፍትወት የራቀለት በትንሣኤ ሕይወት የሚኖር እግዚአብሔር ሳይመርጥ ኃጥኡንም ጻድቁንም እንዲወድ ሁሉን የሚወድ በአንዲት ብላቴና ፍቅር ታሥሮ እርሱዋን አስቀድሞ ሌላውን አስከትሎ መውደድ የማይቻለው፣ እንደ አምላኩ ሁሉን አስተካክሎ የሚወድ በትዳር ውስጥ ያሉቱ ጥንዶች በትንሣኤ የሚያገኙት ሙሉዕ የሆነ ፍቅር አግኝቶ የሚኖር ሰው ነው፡፡

Thursday, June 8, 2017

የነፍስ ወግ ሦስተኛ ክፍል በእንተ ትዳር

ዲ/ን ሽመልስ መርጊያ
02/10/2009
ትዳር መልካም ነው፡፡ የትዳርን ትርጉም ከዚህ በፊት እንደጻፍኹላችሁ በገዛ ሰውነታችን ውስጥ በምሳሌነት እናገኘዋለን፡፡  ይህ ደግሞ የሚደንቅ ነው፡፡ ይህንንም በልጆቻችን እንመለከተዋለን፡፡ እነርሱ የአንድነታችን ውጤቶች ናቸው፡፡ ቢሆንም ከዚህ በፊት በዚህ ጉዳይ ላይ ሰፊ ትንታኔ የሰጠሁ ስለመሰለኝ ለዛሬ በዚህ ላይ ብዙ አልልም፡፡ ልብ እንድትሉ የምፈልገው ነገር ግን በነፍስና በሥጋ መካከል ያለው ተዋሕዶ የትዳር አምሳያ መሆኑን ነው፡፡ እረ እንደውም ቅዱስ ዮሐንስ አፈወርቅ ቃል ከሥጋና ነፍስ ጋር በማኅፀን በተዋሕዶ አንድ መሆኑ የትዳር አምሳል እንደሆነ ያስተምረናል፡፡ እናም ቤተ ክርስቲያን የተመሠረተችው ገና በጽንሰት ጊዜ መለኮትና ሥጋ አንድ በሆኑበት ቅጽበት ነበር፡፡ ስለዚህም በዚህ የሥጋው መጋረጃ በኩል ወደ ቅድስት መግባትን አግኝተናል:: እርሱም ከእናቱ ከቅድሰት ድንግል ማርያም የነሣው ሥጋ ነው፡፡ ይህ ሰውነቱ የገነት አምሳያ ስለሆነ ቅዱስ ኤፍሬም በተወጋው ጎኑ በኩል ወደ ገነት መግባትን አገኘን ብሎ ያስተምራል፡፡ በእርግጥም ከጎኑ በፈሰሰው ውኃ ነጽተን ከጎኑ በፈሰሰው ደም ተዋጅተን በእኛ ችሎታ ሳይሆን በእርሱ ቸርነት የክርስቶስ የአካል ሕዋሳት ለመሆን በቅተናል፡፡ ስለዚህም ቤተ ክርስቲያን በሆነችው ሰውነቱ በኩል መዳናችን ተፈጸመ፡፡ ሁሉ የእርሱ ከእርሱ ለእርሱ በእርሱ የሆነው ይህ ምስጢር እንዴት ድንቅ ነው!!

Monday, May 29, 2017

የነፍስ ወግ ካለፈው የቀጠለ….


በዲ/ን ሽመልስ መርጊያ
22/09/2009



እናንተዬ እኔ ረቂቋ ነፍስ ይህን ሁሉ ሳስብ ሐዲስ ኪዳንን ዘንግቼ ብሉይ ኪዳን ውስጥ ያለሁ መሰለኝ፡፡ ለመሆኑ በክርስቶስ ያለኝ ተስፋ ወዴት ሄደ? በርሱስ ያገኘሁት ሕይወት የት ደረሰ?? ክርስቶስን ሳስብ ሚስቴ የሆነችው የሥጋዬ በደል ፈጽሞ ይጠፋል ቀንበሯም ቀሊል ይሆንልኛል፡፡ እንደውም እርሷ ባትኖር ኖሮ እኔ ነፍስ እድን ነበርን? ብዬ ራሴን እጠይቃለሁ፡፡ እረ በፍጹም ሥጋዬ ባትኖር ኖሮ ከአምላክ የመለየትን ትርጉም በምን እረዳው ነበር? ለንስሐስ እንዴት እተጋ ነበረ? እንዴትስ አምላኬን አየው ነበረ? እኔ ብቻ ሳልሆን መላአክትስ ቢሆን ከነርሱ በእጅጉ የሚረቀውን አምላክ ለመመልከት የበቁት በማን  ሆነና?

Thursday, May 25, 2017

ቅድስት እናቱን ለምን ኪዳነ ምህረት እንላታለን?

ዲ/ን ሽመልስ መርጊያ
19/09/2009

ክብር ለእርሱ ለወደደን ለኢየሱስ ክርስቶስ ይሁንና ብዙዎች ድንግል እናቱን ኪዳነ ምህረት ስንል ግራ ሲጋቡ አስተውላለሁ። በእርግጥም ግራ ቢጋቡ አይደንቅም ምክንያቱም ለመረዳት መጽሐፍ ቅዱስን ጠንቅቆ መረዳትና የመንፈስ ቅዱስ ድጋፍ ይፈልጋልና። በብሉይ አማናዊው መሥዋዕት ከመሰዋቱ በፊት የቃል ኪዳኑ ታቦት ላይኛው ክፍል “የሥርየት መክደኛ” በእንግሊዘኛው ደግሞ “mercy seat` ይህም ማለት “የምሕረት ዙፋን"  ይባል ነበር። ምክንያቱም እግዚአብሔር ከሕዝቡ ጋር ቃል ኪዳን በማድረጉ በታቦቱ  ራስ ላይ ተገልጦ ሙሴን ያነጋገረው ከካህናቱም መሥዋዕት ይቀበል የነበረው በዚህ ሥርየት መክደኛ ላይ ሆኖ ነበርና። ይህ መገለጥ ግን ከሰዎች ልጆች ጋር ፍጹም እርቅ መፈጸሙን የሚያሳይ አልነበረም። ነገር ግን በዚህ ሕዝቡ ይጽናናና ራሱንም ለበለጠ የትንሣኤ ሕይወት ያዘጋጅ ነበር። ምክንያቱም ይህ መገለጥ እግዚአብሔር ለአባታቸው ለአብርሃም የገባውን ቃል ኪዳን እንደማያጥፍ ማሳያ ሆኖአቸዋልና።
 በሰውና በእግዚአብሔር መካከል እርቅ የወረደው ግን ድንግል እናቱን የቃል ኪዳኑ ታቦት አድርጎ ሥጋና ደም ተካፍሎ ሰው ሲሆን ነው። ያኔ በሰውና በእግዚአብሔር በሰውና በመላእክት በሰውና በሰው መካከል የነበረው ጠብ ፍጻሜ አገኘ።  እርቅን ከሰው ጋር በተዋሕዶ ከፈጸመ በኋላ በሰው ልጆች ላይ ሰልጥኖ የነበረውን ዲያብሎስ ከድንግል እናቱ በተካፈለው ሰውነት በመስቀሉ ድል ነሳው። ድል መንሳትንም ለእኛ ሰጠን። ስለዚህ እርቅ የወረደልን ተስፋ መንግሥተ ሰማያት የተሰጠን እርሷንና ሥጋዋን ለራሱ የቃልኪዳን ታቦቱ በማደረግ ስለሆነ ድንግል እናቱን ኪዳነ ምህረት እንላታለን። ምክንያቱም ምህረትና እርቅ ለሰው ልጆች ሁሉ ሆኖአልና። 
እርሱ እግዚአብሔር ቃል ከእርሷ ከድንግል እናቱ ሥጋና ነፍስ ነስቶ ባሕርያችንን ለብሶ በእርሱም ለፍጥረቱ ተገልጦ በእኛ ላይ የተፈረደውን ፍርድ በራሱ ተቀብሎ ዲያብሎስን ድል ነስቶ በእርሱ ያመኑትን እርሱን ተስፋ የሚያደርጉትን ከቅዱሳን መላእክት ጉባኤ ደመራቸው፡፡ ያመኑትንም በጥምቀት እርሱን ለብሰን እንድንነሣ በማድረግ ከቅዱሳን ጉባኤ እንድንደመር አደረገን፡፡ ሰውነታችንን መቅደሱ በማድረግ ሕጉንም በመንፈስ ቅዱስ በልቡናችን ሰሌዳ ላይ ጻፈልን፡፡ እነዚህንና ሌሎች በረከቶችን ሊሰጠን የወደደው ከድንግል እናቱ በነሣው ሥጋና ነፍስ ነበር፡፡ ስለዚህም ድንግል እናቱ መንፈስ ቅዱስ አናግሩዋት “በእኔ ታላቅ ሥራን አድርጎአልና እንግዲህ ትውልድ ሁሉ ብጽዕት ይሉኛል” ብላ ከፍ አድርጋ ተናገረች፡፡ 
ስለዚህ ነው ኪዳነ ምሕረት መባልዋ፤ በእርሷ እርቅ ወርዶአልና። በነቢዩም “ ከዚያ ወራት በኋላ ከእስራኤል ቤት ጋር የምገባው ቃል ኪዳን ይህ ነውና ይላል ጌታ፤ ሕጌን በልቡናቸው አኖራለሁ በልባቸውም እጽፈዋለሁ፤ እኔ አምላክ እሆንላቸዋለሁ እነርሱም ሕዝብ ይሆኑኛል፡፡”(ዕብ.8፡10) የሚለው ቃል በእኛ የተፈጸመው በድንግል ማርያም ነው፡፡ እንዲህም ስለሆነ ቅዱስ ጳውሎስ “እናንተም በሕያው እግዚአብሔር መንፈስ እንጂ በቀለም አይደለም፥ ሥጋ በሆነ በልብ ጽላት እንጂ በድንጋይ ጽላት ያልተጻፈ፥ በእኛም የተገለገለ የክርስቶስ መልእክት እንደ ሆናችሁ የተገለጠ ነው”ብሎ ጽፎልናል፡፡ (2ቆሮ.3፡3)ይህን በማን አገኘነው ብንባል በክርስቶስ ነው፡፡ እርሱ የድንግል እናቱን ሥጋና ደም ሳይካፈል ባይወለድ ኖሮ ይህ የምህረት ቃል ኪዳን በእኛና በክርስቶስ መካከል ባልተፈጸመ ነበር፡፡ እናም አጥርቶ ለመረደት የሚፈለግ ቅድስት እናቱን ኪዳነ ምህረት የማለታችን ዋናው ምክንያት ሰውነቷን የምህረት ቃል ኪዳን ታቦት በማደረግ ከርሷ በነሣው ሥጋ ዓለሙ መዳኑ ነው።